FERNANDO ZÓBEL

Membro dunha familia acomodada asentada en Filipinas. A súa infancia desenvólvese entre Filipinas, España e Europa. En 1942 comeza a pintar mentres permanece encamado por un problema da columna vertebral. En 1946 comeza Filosofía e Letras na Universidade de Harvard, que finaliza en 1949 coa cualificación magna cum laude; realiza as súas primeiras obras. Traballa durante dous anos no Departamento de Artes Gráficas do Harvard College Library; ensaia numerosas técnicas ─como o gravado─ e inicia a súa faceta didáctica. En 1951 participa na súa primeira colectiva en Boston. En 1952 regresa a Manila onde realiza a súa primeira individual; compaxinando a actividade empresarial coa pintura, a docencia, o mecenado e a investigación. En 1954 regresa a Estados Unidos e visita Europa. Toma contacto co expresionismo abstracto americano e o informalismo europeo. En España establece amizade con Gerardo Rueda, Luis Feito, Guillermo Delgado e Antonio Lorenzo. Continúa residindo en Manila, e sucédense as viaxes a España. En 1959 realiza a súa primeira individual na Galería Biosca. Dous anos despois decide dedicarse de maneira total á arte e establecerse en España. Cara a 1955 comeza a adquirir obras de pintores españois abstractos, xerme dunha colección coa que funda en 1966 (xunto a Gerardo Rueda e Gustavo Torner), o Museo de Arte Abstracta Español de Cuenca e que posteriormente doará xunto coa súa biblioteca á Fundación Juan March. Viaxeiro infatigable, morre prematuramente en Roma. Académico da Real Academia de Belas Artes de San Fernando, conta con innumerables galardóns entre os que cabe destacar a Medalla de Ouro ao Mérito nas Belas Artes, ou a da Universidade Internacional Menéndez Pelayo. Expuxo a súa obra en multitude de países e atópase representado nas máis reputadas coleccións internacionais.  

Artista multifacético cuxa gran vocación é a pintura, cultiva o debuxo e o gravado. Tras descubrir a fotografía e a pintura de Rothko abandona a figuración e aproxímase á abstracción. A súa obra, na que se aprecia unha influencia oriental, presenta unha gran carga intelectual e caracterízase pola orde e equilibrio co que representa os espazos. As denominadas Saetas (1957-1959), as súas primeiras obras abstractas, son trazos sobre fondos de cores inspiradas en xardíns xaponeses para os que emprega unha linguaxe dinámica de liñas espidas influído polo xestualismo americano e desenvolve unha técnica de capas superpostas que remite ás clásicas veladuras que perfeccionará e definirán a súa obra posterior. Na Serie Negra (1959-1962) reduce a súa cromatismo ao branco e negro, e adquire relevancia a velocidade suxerida no debuxo, o espazo e a xestualidade caligráfica. En 1963 retorna á cor e cara a 1970 organiza a súa pintura en series de temáticas como paisaxes conquenses, ou reinterpretacións de obras pictóricas soadas, baseadas en numerosos estudos e bosquexos previos. Tras a Serie Blanca (1975-1979), regresa á cor na súa última etapa con maior rotundidade. 

La orilla enfrente (1970) da Colección Afundación é un aguafuerte que exemplifica a importancia do gravado para o autor; interésase por este medio en 1960 en París. Pertence a unha etapa na que a natureza adquire gran protagonismo na súa obra, de aparencia sinxela e espontánea pero sempre baseada na planificación e o estudo. Parte da observación dunha paisaxe real que tamiza e sintetiza ata transformalo nunha evocación que lembra á arte oriental. Na obra que nos ocupa, sobre un fondo branco, no que se adiviñan uns elementos arquitectónicos, aparecen manchas e trazos en tonalidades verdes, ocres e grises para crear unha atmosfera única que rezuma lirismo, dinamismo e sensibilidade.