ANTONIO FERNÁNDEZ

Coma un galego máis, emigra a América na súa mocidade. Concretamente, ós doce anos está no Brasil. En Sao Paulo recibe leccións de debuxo e pintura do artista alemán Ernesto Papf. As primeiras exposicións do xove pintor son un fracaso. Pero non se apouca e segue percorrendo o gran país e nas cidades de Pará e Manaos é moito mellor a acollida que obtén. O bo signo que comezara confírmase en Río de Janeiro, onde obtén un galardón e vende canto expón. De ahí que unha boa parte da súa obra inicial, onde xa están case tódalas características do seu realismo maxistral, se atope neste país e sexa agora rescatada, a altos prezos, por coleccionistas e interesados na pintura do mestre de tantos pintores. Fernández regresa definitivamente a Europa, pero a súa inquedanza por coñecer mundo persiste. Viaxa a Italia e descubre unha viliña pintoresca perdida entre montañas, Antícoli Corrado, con casas adheridas ós somontes do accidentado terreo e rúas tortuosas polas que circulan ovellas e cabras. O artista traballa alí incansablemente, nunha paz absoluta, para amarra-la realidade de tal xeito que ás paredes das casas dos seus cadros se lles salta o repellado e ás súas ovellas as hai que tosquiar ó cabo dun tempo porque o vélaro prospera na súa condición de aceite e pigmentos. Neses mundos italianos, o goianés coñece a artistas españois de renome coma Sotomayor, Benlliure e Barbasán. De volta en España concorre ás exposicións nacionais, aínda que se amosa inasequible ó costume de obsequiar a determinados personaxes oficiais para subir postos nunha imaxinaria escala que moitas veces ten moi pouco que ver coa pintura. Sen embargo, a súa obra impresiona nada menos que a Ramón y Cajal, premio Nobel de Medicina, que a glosa nun dos seus libros, no que reflexiona sobre a vellez. Participa nos Salóns de Outono, na sétima edición do cal é nomeado socio de mérito. A súa obra cruzará de novo o Atlántico para mante-los contactos e mailo prestixio que acadara en Brasil. Expón en cidades de Galicia e o éxito acompáñao sempre, aínda que Antonio Fernández nunca envaidece. Polo contrario, persiste na súa actitude discreta, interesado unicamente por extrema-la calidade da súa obra, realmente excepcional. Acomete obras de grande empeño, coma As fiandeiras, en certa maneira unha homenaxe implícita a Velázquez no xogo do claroscuro e ó Greco, xa que a escena ten algunha relación ambiental coa suposta obra do establecido en Toledo e que constitúe o retrato da súa familia. O noso artista, na súa casa rural da vila próxima á desembocadura do Miño, traballa incansablemente. Ó seu arredor fórmanse pintores coma Xavier Pousa e inflúe noutros artistas, os escultores Xoán Piñeiro e Magín Picallo, así coma no escritor Eliseo Alonso, que será o seu primeiro e, ata agora, definitivo biógrafo. Moi pouco antes da súa morte, o Círculo Mercantil de Vigo organiza unha exposición antolóxica do goianés, que foi a última aparición en público do artista, xa consumido polo traballo e os anos. Fernández faleceu ese mesmo ano, 1970, o 20 de novembro, cando tiña 82 anos, practicamente cos pinceis na man, disposto a prosegui-las súas paisaxes do Miño, os seus mundos rurais.

A obra de Antonio Fernández atópase en tódolos museos de Galicia. O de Lugo conserva un dos poucos nus que pintou na súa vida, con xogos de espello moi velazqueños. O de Vigo, un autorretrato da súa xuventude, verdadeira análise psicolóxica dun carácter firme, discreto, introvertido. Fernández preocupouse en que a pintura fose un reflexo total, absoluto, da realidade observada. Trátase de captar con fidelidade suprema a apariencia das cousas, da natureza, no seu ambiente máis preciso. Hai sempre un toque de melancolía, propio do talante do pintor, en cada un dos seus cadros, nos que a anécdota, como desexaba o mestre Eugenio d´Ors, se eleva a categoría. Unha ovella pacendo no campo é tema suficiente para un óleo de calidade irreprochable. Os troncos retorcidos, medio secos, de catro oliveiras tamén. Coma dúas casuchas de aldea pegadas ó declive dunha montaña. Ou coma as flores máis humildes, nun xerro de cerámica popular. Os seus crisantemos parece que van perde-los pétalos, porque están pintados na súa absoluta madureza. Poucas veces coma nesta pintura gañouse a emoción desde o equilibrio total, baseado nun debuxo firme, seguro e nunha técnica irreprochable que vai desde a preparación do lenzo de soporte á utilización dos pigmentos, invariables na súa intensidade.